Tüketici Hukuku

Online alışverişlerde iade reddi, tüketicilerin sıkça karşılaştığı bir sorundur. Peki satıcı iadenizi haksız yere reddettiğinde ne yapmalısınız?

1. Cayma Hakkınızı Bilin: 14 Gün İçinde İade

Online alışverişlerde tüketicilerin 14 günlük cayma hakkı vardır (TKHK Madde 15). Bu süre, ürünü teslim aldığınız günden itibaren başlar. İade için:

• Ürün orijinal ambalajında ve kullanılmamış olmalı.

• Fatura veya fiş ibraz edilmeli.

İstisnalar:

• Kişiye özel ürünler (örn: monogramlı eşya),

• Açıldığında bozulan ürünler (gıda, iç çamaşırı).

Örnek:
Bir ayakkabıyı denedikten sonra iade etmek isterseniz tabanı temiz olmalıdır.

2. İade Reddinin Geçerli Sebepleri

Satıcı, aşağıdaki durumlarda iadeyi reddedebilir:

• Ürün hasarlı veya eksik teslim edildiyse,

• Cayma hakkı süresi (14 gün) geçtiyse,

• Tüketici, seçimlik haklardan ürün iadesi dışında birini kullandıysa (TKHK Madde 11, 15).

Yargıtay Kararı:
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi (2022/5678), kullanıcı hatası nedeniyle hasar gören ürünün iadesinin reddedilmesini hukuka uygun bulmuştur.

3. Haksız İade Reddine İtiraz Adımları

a) Satıcı ile İletişime Geçin

• Yazılı İtiraz: E-posta veya resmi dilekçeyle iade talebinizi tekrarlayın.

• Delil Saklayın: Ürün fotoğrafları, sipariş fişi ve yazışmaları kaydedin.

b) Tüketici Hakem Heyeti’ne Başvurun

• Ücretsiz Çözüm: Başvuru için avukat gerekmez.

• Sonuç: Heyet, satıcıya iade veya para iadesi için karar verebilir.

c) Tüketici Mahkemesi’nde Dava Açın

• Maddi + Manevi Tazminat: Haksız reddin yol açtığı zararları talep edebilirsiniz.

• Zorunlu Arabuluculuk: Davadan önce arabuluculuk şarttır (TKHK Madde 73/A).

4. İspat Yükümlülüğü ve Kritik Deliller

• Teslimat Belgesi: Ürünün size ulaştığını gösteren kargo kaydı.

• İade Talebi: Satıcıya gönderdiğiniz iade e-postası veya mesaj.

• Ürün Durumu: Hasarsız olduğunu gösteren fotoğraf/video.

Doktrin Görüşü:
Doktrinde “Satıcı, iade reddinin hukuki sebebini ispatlamakla yükümlüdür.” denmek suretiyle tüketici lehine düşen ispat yükü vurgulanmaktadır.

5. Satıcıların Yükümlülükleri ve Yaptırımlar

• Bilgilendirme Zorunluluğu: Cayma hakkına dair bilgileri siteye koymalı (TKHK Madde 48).

• 30 Günde Para İadesi: İade kabul edildiğinde paranız 14 gün içinde iade edilmeli.

Yaptırım:

• İdari Para Cezası: Cayma hakkını engelleyen satıcıya 116.000 TL’ye kadar ceza (2024).

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Soru: İade için kargo ücretini kim öder?
Cevap:  İade için ön bilgilendirmede belirtilen kargo şirketinin, tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda satıcı, ilave hiçbir masraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın tüketiciden alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Bunun haricindeki bütün hallerde kargo ücreti satıcıya aittir.

Soru: Ürünü kullanmadan iade etsem bile reddedilebilir mi?
Cevap: Hayır. Ürün orijinal durumdaysa hukuken reddedilemez.

Sonuç

Online iade reddi durumunda, hukuki haklarınızı bilmek ve delil toplamak çözümün anahtarıdır. Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurarak yahut hak ihlalinde bulunan satıcıya dava açarak hakkınızı arayabilirsiniz. Kanun, bilinçli tüketiciyi korur!

NOT: Bu içerik, hukuki bilgilendirme amaçlıdır. Somut olaylar için bizimle iletişime geçiniz.